Sieć FM-LINK budowana jest z w sposób przemyślany i z zachowaniem współczesnych standardów łączności FM. Każdy z przemienników sieci pracuje z wąską dewiacją (NARROW FM) +/- 2,5 kHz. W niektórych radiotelefonach nazywa się to „half deviation”. Pamiętaj koniecznie o zaprogramowaniu takiej dewiacji w swoim radiotelefonie! Jeżeli Twoje radio nie ma możliwości nadawania z wąską dewiacją – ogranicz do minimum swój czas nadawania. Bo nawet jeżeli nikt Ci na to nie zwróci uwagi, będzie Cię słychać w całej sieci z bardzo nieprzyjemnymi dla słuchających zniekształceniami. Mówienie daleko od mikrofonu zmniejszy nieprzyjemny efekt, ale jednocześnie spowoduje, że będzie Cię słychać znacznie ciszej od pozostałych korespondentów, co również jest dla nich niekomfortowe. Jeżeli chcesz regularnie korzystać z naszej sieci i szanujesz swoich rozmówców – pomyśl o bardziej współczesnym radiotelefonie.

Każdy z przemienników otwierany jest wyłącznie tonem CTCSS odpowiednim dla swojego regionu. Zaprogramuj go więc również na kanale używanego przez Ciebie przemiennika. Wszystkie częstotliwości i tony CTCSS przemienników naszej sieci są podane w zakładkach po lewej stronie ekranu.

Szanuj innych słuchających. Zanim cokolwiek nadasz, najpierw się zastanów – czy pozostali użytkownicy chcieliby to usłyszeć. Nadawanie tonów 1750, DTMF, Select 5, roger beep czy innych niepotrzebnych dźwięków nie jest również najlepszym pomysłem. Nasza sieć służy do utrzymywania i prowadzenia łączności – nie do zabawy.

Aby zminimalizować niepotrzebne otwieranie całej sieci przez ciekawskich, którzy co chwilę chcą sprawdzać, czy są w zasięgu – krótkie naciśnięcie PTT (poniżej sekundy) otwiera przemiennik wyłącznie lokalnie. Można to poznać po braku roger beepa i krótszym czasie podtrzymania – 3 sekundy. Ma to na celu umożliwienie każdemu operatorowi sprawdzenia, czy jest w zasięgu swojego przemiennika – bez konieczności otwierania całej sieci i narażania na niepotrzebne zakłócenia użytkowników w całym kraju.

Otwarcie całej sieci następuje dopiero po 1 sekundzie nośnej z odpowiednim tonem CTCSS. Czyli w celu otwarcia sieci trzeba przytrzymać PTT co najmniej przez sekundę. Jeżeli zamierzasz podać wywołanie i wiesz, że jesteś w zasięgu, a sieć jest zamknięta – po prostu naciśnij PTT i zacznij mówić dopiero po jednej sekundzie. Po otwarciu sieci, każdą kolejną relację do jej zamknięcia można już nadawać normalnie. Otwarcie lokalne przemiennika oznacza, że reszta sieci jest prawdopodobnie zamknięta. Dlatego jeżeli najpierw kliknąłeś krótko i przemiennik się otworzył bez rogera, i tak powinieneś przytrzymać PTT przez sekundę przed rozpoczęciem podawania wywołania.

Pamiętaj jednak: klikanie bez intencji nadawania nie jest tu mile widziane. Dlatego trzecia transmisja z rzędu krótsza niż sekundę spowoduje zamknięcie przemiennika. Zarówno otwartego lokalnie jak i z całą siecią. Jeżeli to się zdarzyło po Twoim nadawaniu, znaczy że przesadziłeś z niepotrzebnym naciskaniem PTT lub wchodzisz na przemiennik zbyt słabo, aby prowadzić łączność. W obu przypadkach daj sobie na wstrzymanie. Nie szukaj na siłę lepszego miejsca ze swoim radiem ręcznym. Nie ma sensu męczyć wszystkich słuchających Twoimi nieudolnymi próbami. Po prostu zapewnij swojej radiostacji lepszą lub wyżej zlokalizowaną stałą antenę lub istotnie zwiększ moc. Nie z 1 W do 5, a do 25 lub 50 W. Nasza sieć nie jest jak telefonia komórkowa. Nie jest dedykowana dla radiotelefonów ręcznych. Odległości pomiędzy naszymi przemiennikami nie są rzędu 5 km, a coś około 150 km. Dlatego z większości miejsc w kraju nie da się komfortowo wchodzić na nasze przemienniki „z ręki”. I wszyscy słuchający odczują to w postaci bardzo intensywnego szumu na twoim głosie – nawet jeżeli Ty odbierasz przemiennik jedynie z lekkim szumem. Pomyśl więc o nich i zadbaj o odpowiednie wyposażenie Twojej radiostacji. Najlepiej zainstaluj samochodowy radiotelefon o mocy przynajmniej 25 W w  swoim samochodzie lub w domu. Następnie podłącz do niego antenę zainstalowaną na dachu pojazdu lub budynku. Uwierz mi – to jedyny słuszny kierunek. Bardzo uogólniając, pozwolę sobie na pewne porównanie zasięgu poszczególnych typów sprzętu UHF FM. Radia ręczne sprawdzają się dobrze w odległości nie przekraczającej 5 km od przemiennika. W otwartym trenie oczywiście znacznie dalej. Ale jak często znajdujemy się z ręczniakiem na pustkowiu? Zwykle przecież poruszamy się pomiędzy budynkami w ich wnętrzach lub w pojazdach. A to gdzie jest antena ma kluczowe znaczenie dla jej działania. Jeżeli ona jest z nami w klatce Faradaya (jaką jest samochód) – nie odbierze i nie wypromieniuje za wiele. Radiotelefony samochodowe z anteną na pojeździe pozwalają na skuteczną łączność już do około 50 km od dobrze zlokalizowanego repeatera. To około dziesięć razy większy dystans niż z radia ręcznego! Często dalej, ale 50 km to w miarę pewna łączność. Radio samochodowe  z anteną o dużym zysku zainstalowaną na budynku pozwala nam wejść na dobry przemiennik zwykle z odległości 100 km i więcej. Jaki z tego wniosek? Ręczniaki są dobre do porozumiewania się z kolegami z podwórka, a nie do prowadzenia niezawodnej łączności na większych dystansach.

Wracając do poprzedniego tematu. Jeżeli już przemiennik zamknie się natychmiast po kolejnym krótkim PTT z Twojej strony – jego ponowne lokalne otwarcie wymaga odczekania chwili. A otwarcie całej sieci – jak zawsze nastąpi po naciśnięciu PTT na co najmniej sekundę. Rozmawiaj więc normalnie, a nawet nie zauważysz tych ograniczeń. Po prostu nie otwieraj naszych przemienników tylko po to, aby sprawdzić czy jesteś w zasięgu. Od tego jest mapa z symulacją zasięgu na tej stronie. Przedstawia ona symulowany zasięg dla stacji mobilnych. Na jej podstawie możesz łatwo oszacować o ile będzie on większy dla stacji bazowych, a o ile mniejszy dla stacji ręcznych. A jak pisałem powyżej, są to duże różnice. Lokalizacja Twojej anteny ma ogromny wpływ na zasięg Twojego radiotelefonu. Jeśli już koniecznie chcesz sprawdzić, czy jesteś w zasięgu wybranego przemiennika, czy on działa lub czy masz poprawnie skonfigurowane radio – naciśnij krótko PTT. Jeżeli przemiennik się otworzy na trzy sekundy bez charakterystycznego piknięcia – wszystko jest ok. Jeśli nie zamierzasz w tej chwili się odzywać, nie klikaj już więcej. Nie ma potrzeby sprawdzania, czy kolejne naciśnięcie PTT znowu otworzy przemiennik lub czy dłuższe naciśnięcie PTT otworzy całą sieć. Tak zawsze będzie. Poza nielicznymi awariami łączy internetowych nasze przemienniki są połączone ze sobą zawsze. Piknięcie roger beep po Twojej relacji wcale nie oznacza, że połączenie internetowe do innych przemienników działa. To można sprawdzić jedynie słysząc jakąś stację z innego przemiennika na swoim. Nie klikaj więc jeśli nie musisz. Szanuj innych słuchający i ich spokój, a oni będą szanować Ciebie.

Architektura naszej sieci wymaga od korespondentów zachowania pewnej dyscypliny. Pozostawiania przerw między relacjami, aby zawsze ktoś słuchający mógł się włączyć do rozmowy w razie potrzeby. Prowadzenia korespondencji zwięzłych i rzeczowych – by nie zajmować niepotrzebnie ogólnopolskiego kanału łączności długimi rozmowami, które nie muszą wszystkich słuchających interesować. Nie jest to więc miejsce do prowadzenia łączności przez stacje okolicznościowe, klubowe, pracy w zawodach, aktywacji szczytów, zamków, czy tak zwanego żucia szmat. Ta sieć nie jest substytutem pasma 3,5 MHz. Ale jest doskonałym miejscem do podania szerokiej rzeszy słuchających krótkiej informacji o pracującej gdzieś właśnie stacji okolicznościowej, jakimś atrakcyjnym DX-e, zbliżających się zawodach, podwyższonej propagacji, czy starcie balonu amatorskiego… Ponieważ słuchają mobile, również informacje o istotnych utrudnieniach drogowych  lub oczekiwanej pomocy na drodze są u nas mile widziane. FM-LINK to tylko jeden, wyjątkowy kanał rozmówny. Traktuj go więc tak, jak byś chciał, aby robili to inni. Nie zajmuj więc go zbyt długo, ani zbyt często. Jeśli nikt nie odpowiada na Twoje powtarzane wielokrotnie wywołanie – to nie znaczy, że nikt Cię nie słyszy. Może zwyczajnie nikt ze słuchających nie ma teraz czasu lub ochoty z tobą rozmawiać. Nie wszyscy przecież siedzą i nudzą się przy radiu jak Ty w tej chwili. Przede wszystkim nasłuchuj. Odzywaj się śmiało, ale jeśli naprawdę masz po co.

Pamiętaj, że sieć FM-LINK powstaje głównie dla stacji mobilnych. Dlatego one mają bezwzględne pierwszeństwo w dostępie do kanału. Przeprowadzać łączności mogą wszyscy. Ale jeśli do rozmowy pomiędzy kolegami siedzącymi w domowym zaciszu włącza się mobil i chce zawołać kogoś innego – należy mu niezwłocznie udostępnić częstotliwość.

Nie rozmawiaj z zakłóceniami. Jeżeli słyszysz dziwne sygnały – nieprzypominające normalnej amatorskiej transmisji – nie reaguj. Jeżeli ktoś nakłada się na Twojego korespondenta, udawaj że nic takiego się nie dzieje. Jeżeli nie możesz przez to przeprowadzić łączności – jak gdyby nigdy nic powiedz, że musisz pilnie odejść od radia. Nic tak nie nakręca zakłócaczy, jak świadomość, że są w stanie zakłócać i robić innym na złość. Dlatego ignorujemy ich. Nie zauważając żadnej reakcji na swoje działania – znudzą się i dadzą sobie spokój.

Jeżeli zauważysz, że jakiś licencjonowany radioamator robi coś źle lub że kiepsko go słychać – grzecznie zwróć mu uwagę. Do póki nikt mu nie powie – nie będzie wiedział, że robi coś nie tak lub ma jakiś problem techniczny ze swoją stacją. Ale pamiętaj – zrób to życzliwie i koniecznie przedstaw się swoim znakiem. Anonimowość i nieuprzejmość to ostatnie rzeczy jakich potrzebujemy w naszej sieci.

FM-LINK dopiero powstaje. Systematycznie będą dołączały do niego kolejne przemienniki. Ale cierpliwości. Pokrycie zasięgiem całego kraju zajmie nam pewnie kilka lat. Szczegóły będziemy publikowali na tej stronie na bieżąco. Twoje wsparcie może jednak ten czas skrócić.

A może chciałbyś zadać pytanie, na które już udzieliliśmy odpowiedzi? Zerknij na stronę F.A.Q.

Do usłyszenia.

Łukasz – SQ7EHO